یکی دیگر از طراحان صنعتی ایرانی که توانسته از استعدادهای خود به خوبی استفاده کند و خود را در میان طراحان و کمپانی های نام دار جهانی نشان دهد آقای نادر فقیه زاده ۳۵ ساله، هموطن ایرانی ساکن مونیخ می باشد.

آقای فقیه زاده از دانشگاه گلدهایم آلمان فارغ التحصیل شده و پس از اتمام تحصیلات به استودیو طراحی BMW پیوست و در آنجا مشغول به کار شد .وی در سال ۱۹۹۶ با شرکت مرسدس بنز آلمان همکاری داشته و سه سال بعد، در پروژه طراحی بدنه خودروی این شرکت، مشارکت داشته است.

آخرین:شما آدم خوش عکسی هستید یا خودتان را جزو انسان های بد عکس می دانید؟ تصویر زیر یک آزمایش توسط آقای ایستوود است که به خوبی نشان می دهد که این موضوع آنقدر ها هم ربطی به خوش عکس بودن یا بد عکس بودن ندارد و همه چیز زیر سر لنز دوربین ها است.

به گزارش نارنجی، این تصاویر همگی در یک شرایط نور و تنظیمات گرفته شده اند و فقط تفاوت در لنز به کار رفته بوده است. لنز ها دنیا را نسبت به چشم ما متفاوت می بینند و نور را منحرف می کنند. علاوه بر اینکه در هر لنز فاصله سوژه نقش مهمی را بازی می کند.

در آزمایش آقای ایستوود تصاویر با لنزهایی از ۱۹ تا ۳۵۰ میلیمتری گرفته شده اند. در لنز های ۱۹ میلیمتری تاثیر کاملا واضح است و صورت کاملا دفورمه شده است. اما وقتی به لنز ۱۳۵ میلیمتری میرسیم به نظر میرسد بهترین نتیجه را داریم که البته این بستگی به سلیقه و نگاه افراد هم دارد.

ه گزارش "ایران" افکار عمومی در امریکا کنجکاو شده از اسرار اشیای پرنده ناشناس سر در بیاورند. بسیاری از مردم با ارسال طوماری از دولت خواسته‌اند قانون سری بودن تحقیقات فضایی را لغو کند و همه را در جریان مسائل مربوط به بشقاب‌های پرنده قرار دهند. در دهه‌های چهل و پنجاه نیز با ظاهر شدن اشیای نورانی ناشناخته در آسمان ایران، بحث‌های داغی در محافل علمی کشور درگرفت و مدت‌ها کنجکاوی مردم را برانگیخته بود.

عکسی از جنوب اقیانوس هند در زمانی که سرخی شفق بر روی اقیانوس تابیده است.

جایگاه ایرانیان در ضریب هوشی مردم دنیا

اینكه ایرانیان باهوش ترین مردم جهان هستند در سال های گذشته تقریبا تبدیل به ضرب المثلی معروف میان ایرانیان شده است ، اما این در حالی است كه اگر نتایج تحقیقات انجام شده در این باره توسط دانشمندان انجام شده ، مطالعه شود ابطال این گزاره ثابت می شود .

در واقع طبق تخقیقات علمی دانشمندان ما ایرانی ها نه تنها گل سر سبد هوش در دنیا نیستیم بلكه جایگاهی متوسط در جهان داریم و میلیاردها نفر در جهان ضریب هوشی بالاتری از ما دارند . ریچارد لین  روانشناس و استاد 81 ساله دانشگاه اولستر بریتانیا در كتابی كه در سال 2006 انتشار داد نتایج تحقیقات خود را در این باره منتشر ساخته است .

وی كه متخصص مطالعه بر روی تاثیر دو متغیر  نژاد  و  هوش  بر روی یكدیگر است ، در كتاب خود وضعیت ضریب هوشی مردم جهان را با توجه به نژاد بررسی كرده و به این نتیجه رسیده كه باهوش ترین مردم جهان با ضریب هوشی 105 و بالاتر مردم كشورهای شرق آسیا ( چین ، كره شمالی و جنوبی و ژاپن ) هستند .در رده میانی كشورهای اروپایی ، روسیه ، آسیای مركزی و قفقاز و حتی مغولستان قرار می گیرند كه متوسط  ضریب هوشی آنها  90 تا 100 است .

ایرانیان به همراه تمامی كشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا ، هند ، پاكستان و كشورهای آسیای جنوبی و نیز دو قاره آمریكای شمالی و جنوبی در رده میانی یعنی با ضریب هوشی 85 تا 90 قرار می گیرند.

جایگاه چهارم از آن كشورهای آفریقایی است كه ضریب هوشی آنها 70 تا 80 است و مردم اقیانوسیه ( استرالیا ) و كشور آفریقایی بوتسوانا ، با دارا بودن كمترین میزان ضریب هوشی یعنی ضریب هوشی 60 تا 70 در آخرین رده قرار می گیرند.

همچنین در تحقیقات پروفسور لین مشخص شده است كه متوسط ضریب هوشی مردم دنیا رو به كاهش است . متوسط ضریب هوشی مردم جهان در سال 1950 بالای 91 بوده است ولی تحقیقات پروفسور لین نشان می دهد كه این ضریب در سال 2050 به 86 كاهش خواهد یافت.دلایل این امر می تواند متعدد باشد اما پیشرفت تكنولوژی و وابستگی به ماشین و تكنولوژی های مدرن به جای حفظ كردن و استفاده از مغز ، می تواند یكی از دلایل كم كاری مغز انسان ها باشد.

 

در حالت طبیعی، انحنای گردن به سمت داخل، انحنای فقرات پشتی به سمت خارج و انحنای ناحیه کمر رو به جلو می باشد.

ستون فقرات توسط تعداد زیادی عضله محافظت می شود. عدم تعادل این عضلات، موجب پدید آمدن ناهنجاری هایی در ستون فقرات می شود. در این میان، نقش عضلات شکمی، بازکننده های مفصل پا به لگن و عضله بزرگ پشت باسن در ایجاد گودی بیش از حد کمر، پر رنگ تر از سایر عضلات است.
افرادی که دارای شکم های افتاده و برآمده می باشند، دارای عارضه گودی کمری هستند.

علل گودی بیش از حد کمر

- التهاب دیسک کمر

- قوز بیش از حد

- چاقی

- پوکی استخوان

- ضعف عضلات شکمی

- زایمان های مکرر

- در رفتگی دو طرف‌ لگن‌

- استفاده‌ از کفش‌ پاشنه‌ بلند

- جابجایی ستون‌ مهره‌ها به‌ سمت‌ جلو ( مادرزادی یا هر عامل‌ دیگر)

- ضعف‌ عضلات‌ شکمی و عضلات‌ خلفی ران‌ و بازکننده‌های مفصل‌ ران‌

- کوتاهی عضلات‌ ناحیه‌ کمری (بازکننده‌های کمر)

وقتی که می خواهید مدت طولانی بایستید، یک پا را روی زمین و پای دیگر را روی یک پله، چهار پایه و یا هر چیز مشابه قرار دهید.

پیشگیری و کاهش گودی بیش از حد کمر
- موقع نشستن روی صندلی، کف پا را صاف بر روی زمین قرار دهید، صندلی خود را تنظیم کنید و در صورت نیاز از یک بالشتک برای پر کردن فضای خالی پشت کمرتان استفاده کنید.

- وقتی که می خواهید مدت طولانی بایستید (مثل زمان شستن ظرف یا اتو کردن لباس ها)، یک پا را روی زمین و پای دیگر را روی یک پله، چهار پایه و یا هر چیز مشابه قرار دهید.

- بهترین حالت برای خوابیدن، خوابیدن به پشت است، در حالی که بالشتی زیر زانوها قرار گیرد. در صورتی که تمایل دارید بر روی شکم بخوابید، حتما بالشی زیر شکم خود قرار دهید.

- پوشیدن کفش های پاشنه بلند، موجب افزایش گودی کمر خواهد شد.

- از تقویت عضلات شکم، باسن و کمر توسط ورزش غافل نباشید.

حرکات‌ ورزشی
۱- اگر علت‌ گودی کمر، ضعف‌ عضلات‌ شکم‌ باشد:
- شخص‌ به‌ پشت‌ خوابیده‌ و سر و گردن‌ و سینه‌ خود را بالا بیاورد و به‌ کمک عضلات‌ شکم‌ نفس عمیق‌ بکشد و نفس‌ را حبس کند.

- در همان‌ وضعیت‌ بالا، دست های خود را روی سینه‌ گذاشته‌ و بالا بیاید. ۴ تا ۶ ثانیه در این حالت بماند. ۶ تا ۱۰ بار این کار را تکرار کنید.

- در همان‌ وضعیت،‌ دست های خود را پشت‌ گردن‌ گذاشته‌ و بالا بیاید.

- شخص‌ به‌ پشت‌ خوابیده‌ یک پای خود را خم‌ کرده‌ روی زمین‌ می گذارد. با این‌ کار پشت‌ وی صاف‌ می شود. پای دیگر را در این‌ حالت‌ بالا می آورد.

- عمل‌ فوق‌ را با پای دیگر انجام‌ می دهد.

- روی زمین به پشت دراز بکشید. زانوها خمیده و کف پاها روی زمین باشد. ابتدا عضلات شکم و باسن را سفت کنید و کمر را به زمین فشار دهید و بین ۶ تا ۱۰ ثانیه نگه‌ دارید. بعد از چند ثانیه استراحت کنید. این حرکت را ۷ بار تکرار کنید.

۲ – اگر علت‌ گودی کمر، ضعف‌ عضلات‌ بازکننده‌ ران‌ باشد:
- شخص‌ به‌ شکم‌ خوابیده‌ و یک پای خود را به صورت‌ مستقیم‌ بالا می آورد و عمل باز کردن ران‌ را انجام‌ می دهد.

- عمل‌ فوق‌ را با پای دیگر انجام‌ می دهد.

- می تواند هر دو پا را با هم‌ به‌ وضعیت‌ قبل‌ ببرد.

- زانوی خود را خم‌ کرده‌ و به‌ بالا بیاورد (یعنی دروضعیت‌ دمر و چهاردست‌ و پا، مورد قبل‌ را انجام‌ دهد)

۳ – اگر علت‌ گودی کمر، کوتاهی عضله‌ سوئز خاصره‌ای باشد:
- شخص‌ به‌ پشت‌ خوابیده‌ و یک پای خود را در شکم‌ جمع‌ کرده‌ و کف پای دیگر را روی زمین قرار دهد و زانویش را خم کند.

۴ – اگر علت‌ گودی کمر، کوتاهی عضله‌ راست‌ ران‌ باشد:
-‌ شخص‌ دمر خوابیده،‌ پایی که‌ دارای کوتاهی است‌ را از زانو خم‌ می کند. دراین‌ حالت‌ درمانگر با دست‌ خود مانع‌ از بالا آمدن‌ باسن‌ وی میشود.

- شخص‌ به‌ پشت‌ خوابیده،‌ زانوهای وی از تخت‌ آویزان‌ است‌. در این‌ حالت‌ یک پای او را در شکم جمع‌ می کنیم‌ و با دست‌ دیگر مانع‌ از صاف‌ شدن‌ زانوی وی می شویم.

۵ – اگر علت‌ گودی کمر، کوتاهی عضلات‌ بازکننده‌ کمر باشد:
- شخص‌ به‌ پشت‌ دراز کشیده‌ و سعی می کند به‌ کمک تراپیست،‌ پاهای خود را از بالای سر به‌ زمین‌ بزند.

۶ – تقویت عضلات باسن و کاهش گودی کمر
فرد در حالی که به حالت راحت دراز کشیده و زانوهایش خم است، سعی می کند ضمن منقبض کردن عضلات شکم، لگن خود را کمی بلند نماید.

۷ – کاهش انحنا یا قوس کمر
فرد در حالی که در حالت شروع دو میدانی قرار گرفته است، سعی می کند با متمایل شدن به سمت جلو بر روی پای عقب خود فشار وارد کند. در مرحله بعد ضمن عوض کردن پاها، همین حرکت را برای پای دیگر انجام می دهد.

۸ – تقویت عضله چهارسر ران و تقویت عضلات سرینی
فرد در حالی که کنار دیوار ایستاده است، سعی می کند بنشیند.
این تمرین را با استفاده از یک صندلی می توانید انجام دهید. فرد در کنار صندلی قرار می گیرد و به جای اینکه بر روی زمین بنشیند، بر روی صندلی می نشیند.

پوشیدن کفش های پاشنه بلند، موجب افزایش گودی کمر خواهد شد

۹ – کشش و انعطاف پذیری در عضلات اطراف ستون فقرات
بخوابید و زانوها را تک تک و یکی در میان به داخل سینه بکشید و ۶ تا ۱۰ ثانیه نگه دارید.
این کار را ۶ تا ۱۰ بار تکرار کنید.
- این حالت را می‌توانید با هر دو زانو در حالی که دست‌ها زیر زانو است، تکرار کنید.
به فاصله ۲۰ سانتی‌متر از یک دیوار بایستید و به آن تکیه دهید.
زانوها را کمی خم کنید و کل ستون فقرات را به دیوار بچسبانید (از جمله کمر) و ۶ تا ۱۰ ثانیه در این حالت بمانید.
این حرکت را ۶ تا ۱۰ بار تکرار کنید.

۱۰ – کشش و انعطاف پذیری در عضلات پشت ران
اگر کمردرد حاد ندارید، بنشینید و پایتان را دراز کنید.
سعی کنید نوک انگشتان دست را به مچ پا برسانید و ۶۰ ثانیه در این حالت نگه دارید.
این حرکت را ۱۰ بار تکرار کنید.

به یاد داشته باشید که میزان و شدت حرکات فوق با توجه به افراد مختلف (از نظر سن، جنس، وضعیت قوای جسمانی و نوع آسیب) متفاوت است. به طور کلی بهتر است که روزانه دو بار و حداقل به مدت سه ماه این حرکات را انجام دهید.

کربوهیدرات‌ها (هیدرات‌های کربن یا مواد قندی) یکی از انواع مولکول‌های زیستی هستند که از نظر شیمیایی آنها را پلی‌هیدروکسی‌آلدئید‌ یا پلی‌هیدروکسی‌کتون‌ می‌دانند. هیدرات‌های کربن از اتم‌های کربن، هیدروژن و اکسیژن تشکیل شده‌اند. کربوهیدرات‌هادر بدن بیشتر به عنوان مولکول‌های ذخیره‌کننده انرژی عمل می‌کنند، اما کاربردهای ساختاری و نقش در انتقال پیام و... نیز دارند.
کربوهیدراتها ، منبع مهم غذایی
بدین ترتیب کربوهیدراتها ، منبع مهم غذایی‌اند. کربوهیدراتها همچنین به عنوان واحدهای سازنده چربیها و نوکلئیک اسیدها عمل می‌کنند. سلولز ، نشاسته و قند معمولی ، کربوهیدرات می‌باشند. از آنجا که این ترکیبات چندین گروه عاملی دارند به چند عاملی موسومند. مانند گلوکز و بسیاری از اجزا سازنده ساده ، کربوهیدراتهای پیچیده دارای فرمول عمومی هستند.
نام و ساختار کربوهیدراتها
ساده‌ترین کربوهیدراتها ، قندها یا ساکاریدها هستند. با افزایش طول زنجیر ، تعداد کربنهای با مراکز فضایی افزایش می‌یابند و بدین ترتیب تعداد زیادی دیاسترومر امکانپذیر می‌شوند. خوشبختانه برای شیمیدانها عمدتا یکی از چند انانیتومر امکانپذیر ، اهمیت دارد. قندها ترکیبات پلی هیدروکسی کربونیل‌اند، از این رو می‌توانند همی استالهای حلقوی پایداری ایجاد کنند ، بدین ترتیب ساختارهای اضافی و تنوع شیمیایی برای این ترکیبات پدید می‌آید.
طبقه بندی قندها
کربوهیدراتها نام عمومی قندهای منومری (منوساکاریدها) ، دی‌مری (دی‌ساکاریدها) ، تریمری (تری‌ساکاریدها) ، الیگومری (الیگوساکاریدها) و پلیمری (پلی‌ساکاریدها) بدست آمده از قند (ساکاروم ، لاتین قند) می‌باشند. یک منوساکارید یا قند ساده ، یک آلدئید یا کتونی با حداقل دو گروه هیدروکسیل است. بدین ترتیب دو عضو ساده این طبقه از ترکیبات ، 2 و 3 - دی هیدروکسی پروپانال (گلیسرآلدئید) ، 1 و 3 - دی هیدروکسی پروپانون (1 و 3 - دی هیدروکسی استون) می‌باشند.
قندهای پیچیده از اتصال قندهای ساده همراه با حذف آب بدست می‌آیند. قندهای آلدئیدی بصورت آلدوزها طبقه بندی می‌شوند. آنهایی که عامل کتونی دارند، کتوز خوانده می‌شوند. بر اساس طول زنجیر ، قندها ، تریوز (3 کربنی) ، تتروز (4 کربنی) ، پنتوز (5 کربنی) ، هگزوز (6 کربنی) و غیره نامیده می‌شوند. از اینرو ، 2 و 3 - دی هیدروکسی پروپانول (گلیسرآلدئید) یک آلدوتریوز است. در حالی که 1 و 3 - دی هیدروکسی پروپانون یک کتوتریوز می‌باشد.
گلوکز
گلوکز ، قند خون یا قند انگور (گلایکیس ، در فرهنگ یونانی به معنی شیرین) که به دکستروز موسوم است، یک پنتاهیدروکسی هگزانال بوده ، از اینرو در خانواده آلدوزهگزوزها جای دارد. گلوکز بصورت طبیعی در بسیاری از میوه‌ها و گیاهان با غلظتی در گستره %0.08 تا 0.1% در خون انسان وجود دارد.
فروکتوز
ایزومر کتوهگزوزی گلوکز ، فروکتوز است. فروکتوز شیرین‌ترین قند طبیعی است (برخی از قندهای سنتزی شیرین‌ترند). فروکتوز نیز در بسیاری از میوه‌ها (فروکتوز در فرهنگ لاتین به معنی میوه) و در عسل وجود دارد.
ریبوز
قند طبیعی مهم دیگر آلدوپنتزو ریبوز است. این قند واحد ساختاری ریبونوکلئیک اسیدها می‌باشد. فرمول ساده یا تجربی برای همه قندها می‌باشد. این فرمول ، هم ارز فرمول هیدرات کربن است. این یکی از دلایلی است که به این دسته از ترکیبات کربوهیدرات گفته می‌شود.
دی‌ساکاریدها و پلی‌ساکاریدها
دی‌ساکارید از تشکیل دو مونوساکارید از طریق تشکیل یک پل اتری (معمول استال) بدست می‌آید. هیدرولیز دی‌ساکاریدها ، منوساکاریدها را دوباره بدست می‌دهد. تشکیل اتر بین یک منو و یک دی‌ساکارید یک تری‌ساکارید ایجاد می‌کند و تکرار این فرآیند نهایتا به تولید یک پلیمر طبیعی (پلی‌ساکارید) منجر می‌شود. چنین کربوهیدراتهای پلیمری ، تشکیل‌دهنده اسکلت اصلی سلولز و نشاسته هستند.
فعالیت نوری قندها
به استثناء 1 و 3 - دی‌هیدروکسی- پروپانون ، همه قندهایی که تاکنون ذکر شده‌اند، حداقل حاوی یک مرکز فضایی‌اند. ساده‌ترین قند کایرال ، 3 و 2 - دی‌هیدروکسی پروپانون (گلیسرآلدئید) با یک کربن نامتقارن است. فرم راست‌بر آن r است، به صورتی که در طرحهای فیشر مولکول نشان داده می‌شود، انانتیومر چپ‌بر آن ، s می‌باشد.
گر چه نامگذاری s و r برای نامیدن قندها کاملا رضایت بخش است، اما سیستم نامگذاری قدیمی هنوز بکار گرفته می‌شود. این سیستم نامگذاری ، قبل از تدوین پیکربندی مطلق قندها متداول بوده ، همه قندها را به 2 و 3 - دی‌هیدروکسی پروپانال (گلیسرآلدئید) مرتبط می‌سازد. در این روش بجای استفاده از s و r از پیشوند d برای انانتیومر (+) وl برای انانتیومر (-) گلیسرآلدئید استفاده می‌شود.
قندها ، تشکیل‌دهنده همی‌استالهای درون مولکولی
قندها ترکیبات هیدروکسی کربونیل‌اند و بایستی قادر به تشکیل درون مولکولی همی استال باشند. در واقع گلوکز و سایر هگزوزها و پنتوزها به صورت مخلوط در حال تعادل با ایزومرهای حلقوی همی‌استال خود هستند. در این مخلوط در حال تعادل ، ایزومر حلقوی همی‌استال برتر است. در اصل هر یک از پنج گروه هیدروکسی می‌توانند به گروه کربونیل آلدئید افزوده شوند. اما گرچه حلقه‌های پنج ضلعی نیز شناخته شده هستند، حلقه‌های شش ضلعی معمولا محصول برتر می‌باشند.
گسستگی اکسایشی قندها
واکنشگری که باعث شکستن پیوند c-c می‌شود، پریدیک اسید (hio4) است. این ترکیب دی‌الهای مجاور را اکسایش کرده ، ترکیبات کربونیل ایجاد می‌شوند. از آنجا که اغلب قندها چندین دی‌ال مجاور دارند، اکسایش با hio4مخلوط پیچیده‌ای ایجاد می‌کند. مقدار کافی از اکسنده ، زنجیر قند را بطور کامل به ترکیبات یک کربنی تبدیل می‌کند.
از این روش برای شناسایی ساختار قندها استفاده می‌شود. مثلا از مجاورت گلوکز با 5 اکی والان hio4، پنج اکی والان فرمی اسید و 1 اکی والان فرمالدئید بدست می‌آیند. در اکسایش فروکتوز ایزومری نیز همان مقدار عامل اکسنده مصرف شده، اما محصولات ، 3 اکی والان اسید ، 2 اکی والان آلدئید و یک اکی والان دی‌اکسید هستند.

شیمی معدنی شاخه بزرگی از علم شیمی است که بطور کلی شامل بررسی، تحلیل و تفسیر نظریه‌های خواص و واکنشهای تمام عناصر و ترکیبات آنها بجز هیدروکربنها و اغلب مشتقات آنهاست.

به عبارت دیگر می‌توان چنین اظهار نظر کرد که شیمی معدنی کلیه موادی که از جمله ترکیبات کربن نباشند، به استثنای اکسیدهای کربن و دی سولفید کربن را دربر می‌گیرد.

نگاه کلی
در شیمی معدنی در مورد گستره وسیعی از موضوعات از جمله: ساختمان اتمی، بلورنگاری (کریستالوگرافی)، انواع پیوندهای شیمیایی اعم از پیوندهای کووالانسی، یونی، هیدروژنی و ...، ترکیبات کوئوردیناسیون و نظریه‌های مربوطه از جمله نظریه میدان بلور و نظریه اوربیتال مولکولی، واکنشهای اسید و باز، سرامیکها، تقارن مولکولی و انواع بخش‌های زیرطبقه الکتروشیمی (برقکافت، باطری، خوردگی، نیمه رسانایی و غیره) بحث می‌شود.

در باب اهمیت شیمی معدنی، ساندرسن چنین نوشته است:

در واقع بیشترین مباحث علم شیمی را دانش اتمها تشکیل می‌دهد و کلیه خواص مواد و ترکیبات، به ناچار ناشی از نوع اتمها و روشی است که با توجه به آن، اتمها به یکدیگر می‌پیوندند و مجموعه تشکیل می‌دهند و از طرف دیگر کلیه تغییرات شیمیایی متضمن بازآرایی اتمهاست. در این حال شیمی معدنی تنها بخشی از علم شیمی است که با توجه به آن می‌توان به صورتی ویژه، در باب مغایرتهای موجود در میان کلیه انواع اتمها بررسی نمود

 طبقه بندی مواد معدنی
در یک مفهوم گسترده، مواد معدنی را می‌توان در چهار طبقه تقسیم بندی نمود: عناصر، ترکیبات یونی، ترکیبات مولکولی و جامدات شبکه‌ای یا بسپارها.

عناصر: عناصر دارای ساختارها و خواص بسیار متفاوت هستند. بنابراین می‌توانند به یکی از صورتهای زیر باشند:

گازهای اتمی (Kr , Ar) و یا گازهای مولکولی (Latex Error:

{O_2 , H_2})

جامدات مولکولی (Latex Error:

{C_6 , S_8 , P_4})

مولکولها و یا جامدات شبکه‌ای گسترش یافته (الماس، گرافیت)

فلزات جامد (Co , W) و یا مایع (Hg , Ca)

  ترکیبات یونی: این ترکیبات در دما و فشار استاندارد همواره جامدند و عبارت‌اند از:

ترکیبات یونی ساده، مانند NaCl که در آب یا دیگر حلالهای قطبی محلول‌اند.

اکسیدهای یونی که در آب غیر محلول‌اند، مانند () و اکسیدهای مختلط همچون اسپنیل (Latex Error:

{MgAl_2O_4})، سیلیکاتهای مختلف مانند Latex Error:

{CaMg(SiO_3)_2} و ...

دیگر هالیدهای دوتایی، کاربیدها، سولفیدها و مواد مشابه. چند مثال عبارتست از: BN , GaAs , SiC , AgCl.

ترکیباتی که دارای یونهای چند اتمی (به اصطلاح کمپلکس) هستند، همچون Latex Error:

{Ni(H_2O)_6{2+} , Co(NH_3)_6{3+} , SiF_6^{2-}} .

ترکیبات مولکولی: این ترکیبات ممکن است جامد، مایع و یا گاز باشند و مثالهای زیر را دربر می‌گیرند:

  ترکیبات دوتایی ساده همچون Latex Error:

{UF_6 , OsO_4 , SO_2 , PF_3} .

ترکیبات پیچیده فلزدار همچون Latex Error:

{RuH(CO_2Me)(PPh_3)_3 , PtCl2(PMe_3)_2} .

ترکیبات آلی فلزی که مشخصا پیوندهای فلز به کربن دارند، مانند Latex Error:

{Zr(Cn_2C_6H_5)_4 , Ni(CO)_4} .

جامدات شبکه‌ای یا بسپارها: نمونه‌های این مواد شامل بسپارهای متعدد و متنوع معدنی و ابررساناها است. فرمول نمونه‌ای از ترکیبات اخیر Latex Error:

{YBa_2Cu_3O_7} است.

 ساختارهای مواد معدنی
ساختار بسیاری از مواد آلی از چهار وجهی مشتق می‌شود. فراوانی آنها به این دلیل است که در مواد آلی ساده، بیشترین ظرفیت کربن و همچون بیشتر عناصر دیگری (به استثنای هیدروژن) که معمولاً به کربن پیوند می‌شوند، چهار است. اما اجسام معدنی وضعیت ساختاری بسیار پیچیده‌ای دارند، زیرا اتمها ممکن است خیلی بیشتر از چهار پیوند تشکیل دهند. بنابراین، در مواد معدنی اینکه اتمها پنج، شش، هفت، هشت و تعداد بیشتری پیوند تشکیل دهند، امری عادی است. پس تنوع شکل هندسی در مواد معدنی خیلی بیشتر از مواد آلی است.

ساختار مواد معدنی اغلب بر اساس تعدادی از وجیهای با نظم کمتر، نظیر دو هرمی با قاعده مثلث، منشور سه ضلعی و غیره و همچنین بر اساس شکلهای باز چند وجیهای منتظم یا غیر منتظم که در آنها یک یا چند راس حذف شده است، نیز مشاهده می‌شود.

انواع واکنشهای مواد معدنی
در بیشتر واکنشهای آلی می‌توانیم در مورد مکانیسمی که واکنش از طریق آن انجام می‌شود، بحث و بررسی کنیم، در صورتی که برای بسیاری از واکنشهای معدنی فهم دقیق مکانیسم غیر ممکن یا غیر ضروری است.

 رابطه شیمی فیزیک و شیمی معدنی
در توجیه موجودیت مواد معدنی و در توصیف رفتار آنها، به استفاده از جنبه‌های خاصی از شیمی فیزیک، بخصوص ترمودینامیک، ساختارهای الکترونی اتمها، نظریه‌های تشکیل پیوند در مولکولها، سینتیک واکنش و خواص فیزیکی مواد نیاز داریم. بنابراین با استفاده از شیمی فیزیک می‌توان به ساختار اتمی و مولکولی، تشکیل پیوند شیمیایی و دیگر اصول لازم برای درک ساختار و خواص مواد معدنی پرداخت.

تا کنون مهم ترین و معمول ترین سوخت، برای استفاده در بخش حمل و نقل، در بسیاری از کشورها بنزین و گازوییل بوده است. خودروهایی که سوخت بنزین یا گازوییل مصرف می کنند، موجب انتشار مواد مضر و آلاینده با ترکیبات شیمیایی پیچیده می شوند که به نوبه خود، سبب تولید ازن در سطح جو زمین می شوند.

با آن که تمهیدات مختلفی برای کاهش آلودگی، اعم از برنامه های معاینه فنی خودورها یا نصب سیستم های کنترل انتشار آلاینده در اگزوز خودروها در کشورهای پیشرفته به کار گرفته شده، این برنامه ها در شهرهای بزرگ، تولید ازن و سایر آلاینده ها را به حد کافی کاهش نداده است.وقتی سوخت های فسیلی با ترکیب هیدروکربورهای مختلف به طور کامل می سوزند، یعنی با اکسیژن موجود در هوا ترکیب می شوند، دی اکسید کربن و آب تولید می کند. حال اگر عمل سوختن کامل نباشد، به جای مقداری از دی اکسید کربن (CO۲)، منواکسید کربن (CO) تولید می شود که ماده ای بسیار سمی است. همچنین برخی از اتم های کربن موجود در ترکیبات سوخت به صورت نسوخته و ذرات جامد کربن روی هم انباشته و همراه هیدروکربورهای نسوخته از اگزوز اتومبیل ها به صورت دوده خارج می شوند. هیدروکربورهای نسوخته نیز به همراه مقادیری از سوخت که پیش از ورود به موتورتبخیر شده و به هوا منتشر می شود، درمجاورت نور خورشید با ترکیبات اکسیدهای نیتروژن حاصل ازعمل احتراق در موتور، ترکیب می شوند و ازن تولید می کنند. ازن اگرچه درلایه استراتوسفرمانع از عبور نورماورای بنفش و رسیدن آن به سمت زمین می شود، درسطح زمین از مهم ترین عوامل ایجاد مه دود شیمیایی (SMOG) و تولید کننده مواد سمی مضر برای سلامتی انسان به شمار می آید.سوخت های پاک، خواص فیزیکی و شیمیایی ذاتی دارند که آنها را پاک تر از بنزین با ساختار و ترکیبات کنونی، در عمل احتراق می کند. به طور کلی این سوخت ها هنگام سوختن، هیدروکربور (نسوخته) کمتری تولید می کنند و مواد منتشرشده حاصل از سوختن آنها فعالیت شیمیایی کمتری برای تشکیل ازن و مواد سمی دیگر دارد. استفاده ازسوخت های جانشین، همچنین شدت افزایش و انباشته شدن دی اکسید کربن موجود را که سبب گرم شدن زمین می شود، کاهش می دهد.البته در بنزین اصلاح ساختار یافته (Reformulated Gasoline) وجود دارد که انتشار مواد آلاینده تا ۲۵ درصد نسبت به بنزین موجود کاهش می یابد اما با توجه به وابستگی آن به منابع نفت خام، سوخت جانشین به شمار نمی آید.به این ترتیب، معرفی سوخت های جانشین و مطالعه درباره امکان استفاده و بهره برداری ازسوخت های جانشین، با توجه به ملاحظات فنی- اقتصادی و منابع گسترده موجود برخی از آنها در ایران، همچنین به دلیل روند روبه رشد مصرف سوخت های مایع هیدروکربوری در کشور که هر ساله موجب ضرر و زیان هنگفت به بودجه عمومی و محیط زیست کشور می شود، اهمیت ویژه ای یافته شده است. در این مقاله یکی از سوخت های جانشین به نام بیو دیزل و موارد کاربرد آن بررسی شده است.
بیو دیزل استرهای منو الکیل اسیدهای چرب با زنجیر طویل است که از منابع طبیعی تجدید پذیر مانند روغن های گیاهی یا چربی های حیوانی تهیه می شود. مخلوط هایی تا۲۰ درصد بیودیزل و بقیه گازوییل (دیزل) می توانند در کلیه تجهیزات مربوط به سوخت دیزل استفاده شوند. مخلوط هایی با نسبت های بالاتر بیو دیزل تا صد درصد بیو دیزل خالص، در موتورهای ساخته شده از سال ۱۹۹۴ به بعد، با اندک تغییرات و یا حتی بدون نیاز به آنها، می توانند مورد استفاده قرار بگیرند. گر چه حمل و نقل و ذخیره سازی آنها نیازمند تمهیدات خاصی است.
تفاوت های اساسی در ترکیب بیودیزل و گازوییل
مهم ترین تفاوت اساسی در ترکیبات بیودیزل و دیزل ، محتوای اکسیژن است. میزان اکسیژن موجود در دیزل صفر است، در حالی که بیودیزل حاوی ۱۲-۱۰ درصد وزنی اکسیژن را داراست که سبب کاهش دانسیته انرژی و انتشار ذرات معلق می شود. به علاوه بیودیزل سوختی بدون گوگرد است، در حالی که در دیزل گوگرد وجود دارد که در سیستم اگزوز موتور به اکسیدهای گوگرد و سپس بخشی از آن به اسید سولفوریک تبدیل می شود. این اسید خود به تولیدات ریز منجر می شود. گازوییل به طور معمول ۴۰-۲۰ درصد حجمی آروماتیک دارد که سبب افزایش انتشار آلاینده هایی نظیر Nox و ذرات معلق می شود. بیودیزل به طور اساسی بدون آروماتیک است. درگازوییل هیچ پیوند دوگانه (الفینی) وجود ندارد، درحالی که در بیودیزل به واسطه حضور چشمگیر محل های غیر اشباع پایداری در مقابل اکسیداسیون کم است.
ترکیب زنجیرهای اسیدهای چرب
روغن های گیاهی شامل ترکیبات مختلفی از زنجیرهای اسیدهای چرب هستند. خصوصیات سوخت بیودیزل به طور قابل توجهی به زنجیرهای اسیدهای چرب موجود در خوراک مورد استفاده برای استریفیکاسیون بستگی دارد. سویا، بادام زمینی، پنبه دانه، گل آفتاب گردان و کنولا ( گونه ای از دانه شلغم روغنی) از منابع روغن های گیاهی به شمار می روند. چربی های حیوانی و روغن مصرف شده در آشپزی (که به عنوان شبه گریس شناخته می شود) نیز منابع تولید اسیدهای چرب مورد نیاز بیودیزل هستند.
تولید بیودیزل
برای تهیه بیودیزل ، از روغن های گیاهی و چربی های حیوانی استفاده می شود. چربی ها و روغن ها به الکلی نظیر متانول واکنش نشان می دهند و ترکیبات شیمیایی به نام استرهای متیل اسید چرب را به وجود می آورند. گلیسرول، که در صنایع بهداشتی و آرایشی کاربرد دارد، نیز به عنوان محصول فرعی تولید می شود.بیودیزل را نیز می توان با استفاده از فناوری های گوناگون استریفکاسیون تولید کرد. در این فناوری ها، چربی ها و روغن فیلتر و برای جداسازی آب و آلودگی ها فرآورش می شوند. در صورتی که اسیدهای چرب آزاد موجود باشند، می توان آنها را جدا و یا با استفاده از فناوری های Pretreatment به بیودیزل تبدیل کرد. این روغن ها و چربی ها سپس با الکلی نظیر متانول و کاتالیست (به طور معمول هیدروکسید پتاسیم یا سدیم) مخلوط می شوند. مولکول های روغن (تری گلیسریدها) سپس شکسته و به استرها وگلسیرول تفکیک می شوند و سرانجام عمل خالص سازی انجام می شود. بنابراین بیودیزل با فناوری جدیدی مانند کاتالیست‌ها (که از ذرات محلول گازوییل می‌کاهند نه کربن جامد) و EGR (با کربن کمتر عمر موتور بیشتر می‌شود) بسیار خوب کار می‌کند. ویژگی های فیزیکی بیودیزل بسیار شبیه گازوییل معمولی است. با این حال، ویژگی های خروجی های اگزوز بیودیزل بهتر از گازوییل معمولی است.بیودیزل به دست آمده از روغن های گیاهی تازه و یا استفاده شده و چربی حیوانات به عنوان سوخت برای موتورهای دیزلی کاربرد دارد. این گازوییل از منابع داخلی تجدیدپذیر به وجود می‌آید. این سوخت، قابل تجزیه بیولوژیک است و هنگامی که به عنوان یک جزء ترکیبی مورد استفاده قرار می‌گیرد، نیازمند حداقل تغییرات در موتور است و نسبت به گازویلی که جانشین آن می‌شود، سوختی پاک است.امروزه بیودیزل در فرآیندی با نام Transesterification تولید می‌شود. در این فرآیند ابتدا روغن
گیاهی(یا چربی حیوانی) از فیلتر عبور داده می‌شود، سپس برای از بین بردن اسیدهای چرب آزاد،به قلیا واکنش نشان می دهد، سپس با یک الکل (معمولاً متانول) و یک کاتالیزور (معمولاً هیدروکسید سدیم یا پتاسیم) ترکیب می‌شود. تری گلیسریدهای روغن برای تشکیل استرها و گلیسرول واکنش شیمیایی انجام می‌دهند، سپس‌ از یکدیگر جدا و تصفیه می‌شوند.بیشتر تمایلاتی که امروز برای تولید بیودیزل وجود دارد، ناشی از ظرفیت بسیار بالای تولید سویا،تولیدات مازاد و کاهش قیمت‌ها است. متیل سویات، یا سوی دیزل که از واکنش متانول با روغنسویا حاصل می‌شود، اصلی‌ترین شکل بیودیزل در آمریکاست. چربی های بدون استفاده حیوانی و روغن سوخته که به عنوان «شبه گریس» شناخته می‌شوند نیز، منابع و ذخایر خوبی هستند. این منابع از روغن سویا ارزان‌ترند و به عنوان راهی برای کاهش هزینه‌های
تامین مواد اولیه در نظر گرفته می‌شوند. بادام زمینی، پنبه دانه، گل آفتاب گردان و کنولا (گونه‌ای از دانه شلغم روغنی) نیز از منابع روغنی دیگرند. استرهایی که از هر یک از این منابع ساخته شده‌اند،گرچه شاید در میزان انرژی عدد ستان (مشابه اکتان بنزین) یا دیگر مشابهات فیزیکی کمی متفاوت باشند، می‌توانند با موفقیت در موتورهای گازوییلی مورد استفاده قرار گیرند.بیودیزل سوختی تقریباً ناشناخته است و برای رسیدن به استفاده تجاری گسترده، باید از موانع
گوناگونی بگذرد. این سوخت ‌باید قبل از هرگونه ورود به بازار، بر موانع نظارتی فائق آید وقیمت آن نیز رقابتی تر شود. براساس اطلاعات سازمان سوخت‌های طبیعی آمریکا، تولید بیودیزل از دانه‌های روغنی می‌تواند به حدود ۲ میلیارد بشکه در سال برسد که این رقم حدود ۸ درصد مصرف بزرگراهی گازوئیل در اوایل این قرن است. بیودیزل با بازار کنونی‌‌ به عنوان سوخت مورد استفاده در ناوگان اتوبوس و کامیون‌های سنگین استفاده می‌شود که در ابتدا به صورت ترکیب با گازوئیل
فسیلی با استاندارد ۲۰ درصد است.هرگالن متیل سویات بیش از ۲ دلار قیمت دارد و قیمت آن با گازوییل که ۶۵ تا ۷۰ سنت درگالن است، رقابت می‌کند. هزینه‌های تامین مواد اولیه علت ۹۰ درصد از هزینه‌های مستقیم تولیدند که هزینه سرمایه و برگشت سرمایه را نیز شامل می‌شوند. برای نمونه، برای تولید یک گالن بیودیزل به۳/۷ پوند روغن سویا نیاز داریم که قیمت آن حدود ۲۰ سنت برای هر پوند است.
بنابراین فقط هزینه‌های تامین مواد برای تولید هر گالن متیل سویات، حداقل ۵۰/۱ دلار است که این رقم بدون احتساب هزینه‌های بازاریابی است. تلاش می‌شود که با توسعه گیاه‌های پیوندی سویا که روغن بیشتری دارند، بتوان این هزینه‌ها را کاهش داد. برای نمونه، دانه‌های سویا، ۲۰ درصد، درحالی که دیگر دانه‌های روغنی بیش از۵۰ درصد روغن‌دارند. ذخیره روغن دانه‌های شلغم روغنی اروپانزدیک به۴۰ درصد است.
اثرهای استفاده از بیودیزل نسبت به سوخت دیزل
از مزیت های بیودیزل نسبت به سوخت دیزل می توان به این موارد اشاره کرد: تجزیه پذیری بیشتر، کاهش انتشارآلاینده های اکسید گوگرد و منواکسید کربن و ذرات معلق، کاهش بو، دوده و ایمنی بیشتر به هنگام استفاده و افزایش روانکاری موتور.
تحقیق و توسعه
پروژه‌های تحقیق و توسعه بیودیزل تحت نظر وزارت نیروی آمریکا (DOE) در برنامه مصرف سوخت های جانشینی و برنامه وزارت کشاورزی در مرکز تجارت و تحقیق کشاورزی و مرکز خدمات تحقیق کشاورزی، در دست اقدام است. به علاوه، وزارت کشاورزی، وزارت دفاع و وزارت نیرو کمک هزینه‌هایی را برای پروژه‌های تحقیقی سوخت های طبیعی، به ویژه بیودیزل فراهم آورده‌اند. استفاده ازبیودیزل علاوه براین که سبب کاهش انتشارآلاینده های حاصل از موتور دیزلی می شود، می تواند بازار جدیدی برای کشاورزان ایجاد کند.

ستاره شناسی از قدیمیترین علوم است ، بنابراین ستاره شناسی اماتوری را می توان قدیمیترین سرگرمی علمی دانست . عشق ادمی به اسمان بی حد و مرز است ، رصد اسمان علاوه بر انکه کاری علمی محسوب میشود میتواند بعنوان سرگرمی نیز انجام شود .
این ده نکته کمک می کنند که بازدهی رصدهای خود را به حداکثربرسانید .
نکته اول
پیدا کردن مکان مناسب برای رصد
حتی اگر در ناحیه ی شهری زندگی می کنید سعی کنید محلی را پیدا کنید که میدان دید بازتری در اختیار شما قرار می دهد ، جایی دور از ساختمانهای بلند
البته مشکل الودگی نوری هم وجود دارد ، متاسفانه در بسیاری شهرهای بزرگ پیدا کردن حتی یک صورت فلکی ساده مانند دب اکبر ( Big Dipper ) سخت تر و سخت تر میشود ، بنابراین ساکنان شهرها با سفر به نقاط تاریکتر میتوانند وضعیت رصدی خود را بهبود ببخشند . اگر در نقطه ای روستایی یا حومه شهر زندگی میکنید باز هم استفاده از ساختمانهای اطراف برای سد کردن نور چراغها میتواند مفید باشد .
اگر مایلید بدانید چگونه میتوانید وضعیت رصدی خود را بهبود ببخشید میتوانید به انجمن بین المللی اسمان تاریک ( International Dark Sky Association = IDA ) بپیوندید .
نکته دوم
لباس گرم بپوشید
از گزارش هواشناسی برای پیدا کردن دمای هوا در طول شب استفاده کنید ، سپس بیش از انچه فکر می کنید لازم است لباس گرم همراه بردارید .
حتی در طول تابستان شبها ممکن است به طرزی عجیب سرد باشند ، پس حداقل یک پلوور یا ژاکت همراه خود داشته باشید ، در زمستان حتما از کلاه پشمی استفاده کنید .
شاید باور نکنید اما شاید یکی از مهمترین مراحل رصد پوشیدن لباس گرم باشد .
نکته سوم
زود به محل رصد بروید
در حد امکان سعی کنید پیش از تاریک شدن هوا در محل رصد باشید .
تقریبا هر شب صافی انسان را جلب میکند که به بیرون برود و رصد را شروع کند ، اما بعضی شبها جالبتر هستند مثلا یک بارش شهابی ، مقارنه ای زیبا بین ماه و ستاره ای درخشان یا یک سیاره و یا یک ماه گرفتگی
قبل از رصد فهرستی از اجرامی که میخواهید رصد کنید تهیه کنید
یک برنامه نمایش اسمان مانند Starry Night میتواند بسیار با ارزش باشد . این نرم افزارها هر تعداد جرم اسمانی را که میخواهید رصد کنید برای هر ساعتی از شب نمایش میدهند ، علاوه بر این میتوانید نقشه های اسمان را تولید کرده و پرینت بگیرید .
نکته چهارم
وسایل لازم را برای راحتی کار بردارید
هنگامی که برای رصد میروید ( برای هر مدت زمانی ) بدترین چیز این است که بایستید و مکررا گردنتان را به بالا دراز کنید . صبح روز بعد ، گردن درد و بدنی کوفته در انتظارتان است . استفاده از یک صندلی راحتی قابل تنظیم بسیار مفید است و میتواندلحظاتی لذتبخش بوجود اورد .
حداقل یک صنلی تاشوی کوچک بهمراه داشته باشید ، اگر تصمیم دارید وسایل را جمع و جور کنید ( مانند دوربین دوچشمی ، تلسکوپ ، نقشه های اسمان ) یک میز کوچک تاشو را هم در نظر بگیرید .
اگر هوا گرم است ممکن است با پشه ها روبرو شوید ، پس به حشره کش نیاز خواهید داشت ، در اخر شاید نیاز داشته باشید که در حین رصد به موسیقی گوش کنید .
باز هم تاکید می کنم که این کارها گرچه بی اهمیت بنظر می رسند اما واقعا مهمند .
نکته پنجم
ساده شروع کنید : فقط با چشم
در واقع میتوان گفت که امکان ندارد یک رصد گر حقیقی نتواند با صورتهای فلکی اشنا شود و خوش بحال کسی که اشنایی اوبا اسمان از طریق چشم باشد و نه از طریق تلسکوپ ، تعداد کمی از کسانی که در ابتدا از ابزار رصدی استفاده کرده اند ، در نهایت ستارگان را شناخته اند .
نکته : اگر شما ستاره شناسی را بتازگی اغاز کرده اید بهترین کار این است که در ابتدا کمی وقت صرف مشاهده ستاره ها با چشمان خودتان بکنید تا کمی با ستاره های درخشان و صورتهای فلکی اشنا شوید .
بهترین راه برای انجام این کار خریدن یک راهنما یا نقشه اسمان خوب است ، همچنانکه برای گشت و گذار در یک شهر از کتاب راهنما استفاده میکنید ، یک کتاب خوب رصد یا نقشه ساده میتواند به شما کمک بسیاری کند . هنگامی که از یک نقشه اسمان استفاده میکنید حتما با یک چراغ قوه که ----- قرمز دارد این کار را انجام دهید . اینطوری تطبیق چشمتان با تاریکی از بین نمی رود ( نور سفید سبب کوچک شدن مردمک چشم میشود ) .
از سلفون یا پلاستیک قرمز در جلوی شیشه چراغ قوه استفاده کنید .
پیشنهاد میکنم که مشترک مجله نجوم شوید تا بتوانید از وقایع نجومی اگاه بمانید . بدون هیچ ابزار اپتیکی میتوانید اجرام بسیاری را رصد کنید مانند ماه ، پنج سیاره ، بارشهای شهابی و حتی گذر ماهواره های ساخت بشر .
نکته ششم
استفاده از دوربین دوچشمی
خیلی ناراحت میشوم وقتی دوستی به من میگوید : من به تازگی به نجوم علاقمند شده ام و قصد دارم یک تلسکوپ تهیه کنم .
اغلب جواب من این است که : ابتدا مدت زمان مختصر و مفیدی را صرف مشاهده ستاره ها کنید سپس به سراغ خریدن یک دوربین دوچشمی بروید .
بعضی ها ممکن است فکر کنند که دوربینهای دوچشمی در مقابل تلسکوپ بی ارزشند اما حقیقت این است که از جنبه های معین رصد اسمان انها بهترین ابزار برای استفاده اند . یک دوربین دوچشمی با درشتنمایی 7 هم وزن کمی دارد و هم قابل حمل است ، یک دوربین دوچشمی با کیفیت بهتر از یک تلسکوپ بی کیفیت است .
دوربینهای دوچشمی در اندازه های مختلفی وجود دارند ولی بسیاری ترجیح میدهند از 7x 50 استفاده کنند . عدد 7 به بزرگنمایی اشاره دارد و 50 به قطر عدسی دوربین برحسب میلی متر . این دوربینهای دوچشمی 7x هنگامی که با پایه استفاده شوند میتوانند حفره های ماه ، هلال زهره و قمرهای مشتری را به نمایش بگذارند . هنگام ظهور یک دنباله دار جدید هیچ وسیله ای نمیتواند بهتر از یک دوربین دوچشمی نمایی کلی از سر و دم ارائه کند . فقط با گشت و گذار در طول راه شیری هزاران ستاره ای را مشاهده خواهید کرد که با چشم غیر مسلح نمیتوانستید ببینید .
نکته هفتم
پیش بسوی تلسکوپ
سرانجام روزی میرسد که شما اقدام به خریدن تلسکوپ میکنید ، اما چه نوع تلسکوپی انتخاب میکنید ؟
بهتر است سه نوع تلسکوپ را در نظر بگیرید . یک تلسکوپ شکستی ( refracting telescope ) یک عدسی شیئی محدب در یک سر و یک چشمی در سر دیگر دارد . تلسکوپ بازتابی ( reflecting telescope ) از یک اینه مقعر به جای عدسی شیئی استفاده میکند . این اینه ( اولیه = Primry ) نور را از درون لوله میفرستد به جایی که یک اینه تخت کوچک قرار دارد ( ثانویه = Secondary ) و این اینه نور را قطع کرده و به چشمی در طرف دیگر لوله میفرستد . یک تلسکوپ کاتادیوپتریک ( catadioptric telescope ) نوع خاصی از تلسکوپ بازتابی است که دارای یک عدسی تصحیح کننده است . بیشتر کاتادیوپتریک ها در طرح اشمیت کاسگرین ( Schmidt-Cassegrain ) می باشند . نور از سطح اینه اولیه بازتاب شده و سپس از اینه ثانویه خمیده منعکس گشته و از درون یک سوراخ در اینه اصلی گذشته و به چشمی می رسد .
متاسفانه مجال برای توضیح همه ی جزییات نیست .
اگر تازه کار هستید یک شکستی 2.4 تا 3 اینچ یا بازتابی 4 تا 6 اینچ را در نظر داشته باشید ، مطمئن شوید که تلسکوپ میتواند سریع مستقر شود و همچنین مقر محکم و ثابتی دارد ، یک تلسکوپ خوب واقعا بی استفاده است اگر روی یک پایه سست و لرزان مستقر شده باشد . به دام چیزی که اماتورها به ان تلسکوپ به درد نخور ( trash telescope ) میگویند نیفتید ، بهتر است پولی را که بابت چنین تلسکوپی میپردازید به خرید دو چشمی اختصاص دهید .
عموما یک تلسکوپ به درد نخور دارای یک لوله بلند با مقری ضعیف است . سازنده ها برای این تلسکوپها اینگونه تبلیغ میکنند : مناظر دیدنی از ماه و حلقه های زحل در بزرگنمایی 500 و بیشتر . متاسفانه بیشتر اماتورهای نازه کار شیفته بزرگنماییند ، هر تلسکوپی میتواند بزرگنمایی بالا ارائه دهد اما با بالا بردن بزرگنمایی اثرات جو متلاطم نیز بیشتر شده و مخصوصا در یک تلسکوپ کوچک سبب بوجود امدن تصویری تاریک و محو و تار میشود .
یک قانون کلی : حداکثر بزرگنمایی برای هر تلسکوپ 50 برابر به ازای هر اینچ از دهانه تلسکوپ میباشد . ممکن است تهجب کنید که بهترین نماها در بزرگنماییهای کم بدست میایند .
نکته هشتم
به یک انجمن نجومی ملحق شوید
اگر یک تلسکوپ دارید و عضو یک انجمن نجوم نیستید حتما به این کار اقدام کنید . نه فقط برای یافتن دوستانی جدید بلکه در صورت نیاز گرفتن راهنمایی از انان .
بزرگترین انجمن نجومی Astronomical League میباشد ، هم اکنون هزاران نفر عضو AL میباشند .
همچنین با صرف هزینه ای اندک میتوانید عضو انجمن نجوم ایران ( Astronomical Society of Iran ) شده و از مزایای ان استفاده کنید .
نکته نهم
استراحت کنید
اگر یک رصد برای تمام شب دارید این مورد واقعا مفید است ، اما چیزی نخورید که چرب باشد ، زیرا ممکن است از طریق انگشتان به چشمی یا دیگر ابزارهای نوری منتقل شود . به اقتضای شرایط از نوشیدنی گرم یا سرد استفاده کنید .
نکته دهم
برای اتفاقات غیر منتظره اماده باشید
در نهایت نوبت رصد اسمان میرسد اما توجه کنید که اگر میخواهید سفری به بیرون شهر زیر اسمانی تاریک داشته باشید حتما تلفن همراه داشته باشید .
در ضمن مطمئن شوید که دیگران میدانند شما به کجا میروید از کدام جاده ها استفاده میکنید و چه زمانی برمیگردید .

بهره‌مندی از نور آفتاب در تمام طول روز علاوه بر آنکه روحیه را تقویت می‌کند می‌تواند هشیاری را افزایش دهد و خواب آلودگی بعدازظهرها را برطرف کند. نور آفتاب بر فعالیت مغز و جنبه‌های گوناگون فیزیولوژی انسان مانند ساعت درونی بدن، ضربان قلب، و آزاد شدن هورمونها تاثیر می‌گذارد. هر چند بخشهایی از مغز که این واکنش ها را در طول شب ایجاد می‌کنند مورد مطالعه قرار گرفته است، اما واکنش بدن به نور در طول روز چندان شناخته شده نیست. گیلس واندل‌ویل از دانشگاه لیژ در بلژیک و همکارانش برای بررسی تاثیر نور بر فعالیت مغز در طول روز هنگامی که بطور طبیعی در معرض نور قرار داریم مطالعه‌ای انجام دادند.
آنها گروهی از افراد را صبح هنگام تا 21 دقیقه در معرض نور سفید روشن قرار دادند و در همان حال از مغز آنها عکسبرداری کردند.
این تصاویر نشان داد هشیاری افراد بیشتر شده است و واکنشها در قسمتهای خاصی از مغز افزایش یافته است. این افزایش واکنش مربوط به قسمتهایی از مغز بود که در هشیاری و برخی پردازش‌های ادراکی نقش دارند و می‌توانند به مدت کوتاهی از خواب آلودگی در تاریکی مداوم جلوگیری کنند. قسمتهایی از مغز که تحت تاثیر نور قرار داشت نیز در توجه و تنظیم بیداری دخالت داشت. بنابراین نور بر این سامانه‌های تنظیم‌کننده در سطح رفتاری و مغزی تاثیر می‌گذارد. این امر می‌تواند برای مشاغل سخت که معمولا افراد خسته درحال انجام آن هستند مفید باشد. مردم بیشتر وقت خود را در محیطهای بسته می‌گذرانند. واندل‌ویل می‌گوید مردم تمام کشورها باید خود را در معرض نور طبیعی قرار دارند، چرا که نور آفتاب درخشانتر از نور مصنوعی است.

سلامت نیوز :بسیاری از ناراحتی‌ها و عوارض دوران بارداری به این مساله برمی‌گردد كه چه چیزی می‌خورید و چه چیزی نباید بخورید.
بعضی از خانم‌ها تهوع خفیفی در دوران بارداری دارند و برخی دیگر دچار استفراغ مداوم می‌شوند. علت آن ناشی از تغییرات عدیده‌ای است كه در بدن فرد رخ می‌دهد، مانند افزایش میزان برخی هورمون‌ها. در صورت بروز این مشكل مادر باید صبور باشد و بداند كه این دوران زودگذر است.

اما چه باید كرد:
- در برنامه غذایی خود از موادغذایی كم‌چرب و كم‌آب مانند پنیر، نان برشته، مربا، تخم‌مرغ پخته شده و سیب زمینی استفاده كنید.
- از خوردن غذاهای سرخ كرده بپرهیزید.
- غذاها و نوشیدنی‌های كاهش‌دهنده تهوع را بیابید و آنها را مصرف كنید.
- تهوع و استفراغ موجب كاهش حجم مایعات بدن می‌شود. برای جبران آن، به اندازه كافی مایعات بنوشید.
- بیش از حد گرسنه نمانید. بسیاری از خانم‌ها اگر معده خود را با خوراكی‌های سبك پر نگه دارند تا حدودی از حالت تهوع جلوگیری می‌كنند.

سوزش سردل
این عارضه هیچ ارتباطی با قلب شما ندارد، بلكه مربوط به مری و معده است. این حالت ناخوشایند و ترش كردن ناشی از افزایش اسید معده و برگشت آن به مری است. همچنان كه حاملگی پیش می‌رود، اندازه بچه و حجم رحم افزایش پیدا می‌كند. افزایش حجم رحم به معده مادر فشار وارد می‌شود و باعث رانده‌شدن اسید معده به مری می‌شود اما چه باید كرد:
- بلافاصله بعد از خوردن غذا دراز نكشید؛ چرا كه این كار می‌تواند ترش كردن یا سوزش سر دل را بدتر كند.
- طوری بخوابید كه سر شما بالاتر از تنه قرار گیرد تا برگشت اسید معده كاهش یابد.
- سعی كنید مكررا غذا، آن هم غذاهای سبك میل كنید، مخصوصا در سه ماهه دوم بارداری.
- از مصرف تحریك كننده‌هایی مانند قهوه (كافئین)، شكلات و غذاهای پرادویه و هر غذاهای دیگری كه شما را اذیت می‌كند، بپرهیزید.
- نظر پزشك خود را درخصوص مصرف داروهای آنتی‌اسید معده جویا شوید.
- غذا را به‌آرامی و در محیط آرام (شش بار در روز) مصرف كنید.
- از خوردن غذاهای نفخ‌آور خودداری كنید.
- از خوردن غذاهای حجیم قبل از خواب خودداری كنید.
- از خوابیدن به پشت خودداری كنید.
ی
بوست
از دیگر عارضه‌های دوران بارداری، یبوست است. حاملگی، حركت مواد غذایی را در طول دستگاه گوارش شما آهسته می‌كند. علاوه بر این، یبوست یكی از عوارض جانبی مصرف مكمل‌های آهن است. مصرف ناكافی فیبر و مایعات و انجام ناكافی تمرینات بدنی نیز می‌تواند از علل دیگر یبوست باشد اما چه باید كرد:
- به مصرف مكمل‌های تجویز شده ادامه دهید.
- غذاهایی كه فیبر زیادی دارند را مصرف كنید.
- روزانه حداقل هشت لیوان مایعات فاقد كافئین بنوشید تا اثرات ملین فیبر را افزایش دهد.
- انجام فعالیت منظم ورزشی باعث تحریك دستگاه گوارش می‌شود و حركات منظم روده را افزایش می‌دهد.
-نان سبوس‌دار (مثل نان سنگك) مصرف كنید.
- از روغن زیتون در سالاد استفاده كنید.
- استراحت و خواب كافی داشته باشید.
- میوه‌ها مخصوصا میوه‌های خشك مانند انجیر خشك، قیسی، آلوی خیسانده و سبزیجاتی مانند كاهو، خیار و نخود سبز پخته را بیشتر مصرف كنید.

ورم‌كردن
ورم‌كردن یا ادم زنان حامله ناشی از آب اضافه‌ای است كه در داخل و اطراف سلول‌های بدن نگه داشته شده است. در دوران بارداری حجم خون شما زیاد می‌شود و آب سلول‌ها نیز افزایش می‌یابد. البته برخی از ورم‌ها طبیعی هستند و برخی نیستند اما چه باید كرد:
- از ایستادن به مدت طولانی اجتناب كنید و گاهی پاهای خود را بالا نگه دارید.
- مصرف سدیم (نمك) را محدود كنید.

فشار خون
از اختلالات شایع دوران بارداری فشار خون است كه پیشرفت آن منجر به علایم مسمومیت حاملگی و مسمومیت‌های شدید حاملگی می‌شود. مسمومیت حاملگی پس از هفته بیستم بارداری بروز پیدا می‌كند و علامت آن افزایش فشار خون همراه با دفع پروتئین از ادرار (به میزان 300 میلی‌گرم یا بیشتر در 24 ساعت) و ورم دست و صورت است. در مسمومیت شدید حاملگی، فشار خون به 16 روی 10 یا بالاتر می‌رسد و میزان دفع پروتئین از ادرار در 24 ساعت به پنج گرم یا بیشتر می‌رسد. در این حالت زن باردار دچار تاری دید، سردرد و در حالت شدیدتر حملات غش در نزدیك زایمان می‌شود. اما چه باید كرد:
- معمولا استراحت مطلق در وضعیت خوابیده به پشت توصیه می‌شود.
- رژیم بدون نمك یا حداقل چهار تا پنج گرم سدیم در روز می‌تواند مفید باشد.
- كنترل دقیق فشار خون در بارداری و مراجعه منظم به پزشك لازم است.

برخی افراد عادت دارند به محض سردشدن هوا، چه در منزل و چه در خارج از منزل، کلی لباس گرم بپوشند. این عادت به هیچ وجه درست و پسندیده نیست.

خیلی از افراد می گویند «گرمایی» یا «سرمایی» هستند ولی گرمایی یا سرمایی بودن هم به عادت گرم یا سرد نگه داشتن دمای بدن و محیط زندگی مربوط است.

یکی از باورهایی که در بین بسیاری از مردم وجود دارد، این است که گرما باعث می شود بیماری از بدن دور شود؛ یعنی هرچقدر در این روزهای سرد سال بیشتر خودمان را بپوشانیم و گرم تر بمانیم، احتمال بیمارشدنمان هم به حداقل خواهد رسید!

اما این باور، پایه و اساس علمی ندارد و درجه حرارت بدن باید متعادل باشد. به عبارت ساده تر، همه ما باید طوری لباس بپوشیم که نه به شدت احساس گرما کنیم و نه از سرما بلرزیم. اینکه بدن را در حجم انبوهی از لباس های گرم بپیچیم، اصلا تضمینی برای مبتلا نشدن به بیماری ها ندارد.

برخی افراد عادت دارند به محض سرد شدن هوا، چه در منزل و چه در خارج از منزل، کلی لباس گرم بپوشند. این عادت به هیچ وجه درست و پسندیده نیست. عادت کردن بدن به هوای متعادل و حتی کمی سرد، خیلی بهتر از این است که به هوای خیلی گرم عادت کند. حتما می پرسید چرا؟ پاسخ ساده است؛ معمولا درجه حرارت محیط منزل، محل کار، داخل اتومبیل و فضای آزاد با یکدیگر تفاوت دارند بنابراین اگر درجه حرارت بدن را در اندازه متعادل که حدود 37 درجه است، نگه داریم، امکان بیمارشدن در اثر تغییر دمای بدن مان را به کمترین حد ممکن خواهیم رساند.

اگر با پوشیدن لباس های زیاد، بدن مان را بیش از حد گرم کنیم و بعد به محیط های کمی سردتر وارد شویم، امکان ابتلا به سرماخوردگی و سایر بیماری ها را بالا می بریم. بد نیست بدانید امکان سالم ماندن بچه های خانواده هایی که آنها را در هوای متعادل نگه می دارند، از بچه هایی که در محیط کاملا گرم پرورش می یابند، به مراتب بیشتر است. شاید شما هم والدینی که در این روزهای سرد سال، فرزندشان به دنیا می آید، دیده با شید؛ خیلی از آنها از ترس سرما نخوردن نوزاد، او را سخت می پوشانند و گرم نگه می دارند در حالی که هوای اتاق و دمای بدن تمام افراد، از نوزاد گرفته تا کهنسال، باید متعادل و حدود 37 درجه سانتی گراد باشد. گرم کردن بیش از حد هوای منزل با پوشاندن لباس زیاد به نوزاد باعث می شود به محض روبروشدن با هوا یا محیط های خنک تر، بلافاصله واکنش نشان دهد و به بیماری هایی مانند سرماخوردگی مبتلا شود.

چه کسی سرمایی است، چه کسی گرمایی است؟

خیلی از افراد می گویند «گرمایی» یا «سرمایی» هستند ولی گرمایی یا سرمایی بودن هم به عادت گرم یا سرد نگه داشتن دمای بدن و محیط زندگی مربوط است مثلا اگر به کسی در دوران نوزادی و کودکی لباس های زیادی پوشانده و در خانه ای کاملا گرم بزرگ شود، به محض برخورد با هوای سرد بیمار می شود و نمی تواند دمای پایین و هوای سرد را تحمل کند. به این افراد به اصطلاح «گرمایی» می گویند.

در مقابل این افراد، کسانی هستند که در محیط های کاملا خنک بزرگ شده اند و به راحتی می توانند سرما را تحمل کنند. آنها در فصل زمستان هم به سادگی داخل آب سرد رودخانه ها می روند یا در هوای سرد رفت و آمد می کنند. به این افراد هم در اصطلاح، سرمایی می گویند.

عادت به گرما، عادت بدی است

می توان این طور نتیجه گرفت که عادت دادن بدن به گرمای زیاد به هیچ وجه درست نیست و بهتر است بدن به هوای متعادل عادت کند تا احتمال بروز مشکلات و بیماری های مختلف به حداقل برسد. هرطور که بدن را عادت دهیم، همان طور می ماند و گرمایی یا سرمایی شدن فرزندانمان، کاملا دست خودمان است.

لباس زیاد شما را کلافه می کند

زیاد لباس پوشیدن، روی سلامت روان هم تاثیر منفی می گذارد. وقتی لباس خیلی سنگین می پوشیم، عمل تبخیر در بدنمان به خوبی انجام نمی شود و کلافه می شویم. از طرف دیگر، وقتی پوست بدن در معرض هوای متعادل قرار می گیرد، با محیط خارجی تبادل گازی انجام می دهد ولی با پوشیدن لباس زیاد یا لباس خیلی سبک ممکن است بدن آسیب ببیند و دچار مشکلات و بیماری های خاصی شویم.

تمام کسانی که با هواپیما مسافرت می کنند از خلبان ها گرفته تا مسافران همواره در معرض خستگی های ناشی از مسافرت قرار دارند. این خستگی ها، ریتم معمول بدن را مختل کرده و ساعت بدن که ساعات بیداری و خواب با آن تنظیم می شوند را تغییر می دهد.

علاوه بر آن تاثیراتی نیز بر عملکردهای روحی و جسمی افراد گذاشته و حالاتی همچون خستگی، بی خوابی، کسالت، سردرد، سنگینی سر و بسیاری دیگر از این علائم را به انسان تحمیل می کند. پژوهش های پزشکی همچنین ثابت کرده اند که خستگی های ناشی از مسافرت های طولانی، مسافران را به بیماری هایی همچون سرماخوردگی، آنفلوآنزا و حتی بیماری های گوارشی مبتلا کرده است.

با وجود اتمام این علایم، نوع عوارض بسته به مسیر مسافرت های هوایی تفاوت دارد. به عنوان نمونه مسافرت از غرب به شرق از آنجایی که بدن برای تنظیم زمان از دست رفته با مشکلات فراوانی رو به رو است، سخت تر از مسافرت شرق به غرب است زیرا در این مسیر بدن زمان به دست می آورد. اما راهکارهای نسبتا مشترکی برای رفع آن وجود دارد که در زیر به نمونه هایی از آن اشاره می شود:

1 – الگوی خواب خود را چند روز پیش از مسافرت تغییر داده و آن را با زمان مقصد خود هماهنگ کنید. تنظیم زمان خوب تا یک ساعت در روز آثار ناشی از خستگی های مسافرتی را کاهش خواهد داد.

2 – پیش از مسافرت به قدر کافی استراحت کنید. بسیاری از افراد پیش از مسافرت احساس خستگی می کنند که در حقیقت آثار کسالت های مسافرتی را به صورت اغراق آمیزی افزایش خواهد داد.

3 – در لحظات اولیه پرواز ساعت خود را با ساعت مقصد تنظیم کنید.

4 – در زمان پرواز و حتی پس از آن مایعات زیاد بنوشید. فضای خشک داخل هواپیما باعث از دست رفتن آب بدن می شود که این امر خستگی ناشی از مسافرت های طولانی را بیشتر می کند.

5 – اگر زمان مقصدتان شب هنگام بود، در هواپیما بخوابید و متعاقبا در صورتی که زمان مقصد مورد نظر شما در هنگام روز بود، بیدار بمانید.

6 – در زمان پرواز و در مواقعی که بیدار هستید، ورزش کنید. ورزش های کششی برای دست و پا و قدم زدن در طول هواپیما تاثیر خستگی های پروازی را کاهش می دهد.

7 – از تجربه های گذشته خود استفاده کرده و بهترین روش را در هنگام سفر برای رفع خستگی برگزینید.

8 – از قرص های خواب آور در هنگام مسافرت خودداری کنید زیرا آثار خستگی های مسافرتی را بیشتر می کند.

9 – در هنگام ورود، از خوابیدن یا استراحت کردن خودداری کنید زیرا خوابیدن، ساعت بدن را همچنان در حالت قبلی نگه خواهد داشت.

10 – در برخی موارد، مسافران در زمان خروج از سکونتگاه خود خسته نمی شوند بلکه این خستگی بیشتر در مسافرت های برگشت رخ می دهد. در این صورت تمام دستورالعمل های ذکرشده باید به همان روش به کار گرفته شوند.

 ظاهر شدن علائم بلوغ از جهت فیزیکی و هورمونی در دختران قبل از سن 8 سالگی و در پسران قبل از سن 9 سالگی بلوغ زودرس اطلاق می گردد .

در ابتدا این کودکان بلندتر از همسن های خود هستند . ولی بدلیل بلوغ زودرس استخوانها ، در نهایت قد کوتاهتری در بلوغ خواهند داشت . در دختران با بزرگ شدن پستانها شروع پریود ماهانه ظاهر شده و در پسران با افزایش شهوت که بصورت اختلالات رفتاری تظاهر می کند .

والدین باید به بلوغ زودرس کودکان خود توجه کنند و آن را جدی بگیرند.

بلوغ جنسی که با تغییراتی در بدن کودک همراه ‌است در بین دختران و پسران در ابتدای هشت یا ? نه ?سالگی و در برخی موارد در دختران در ?سیزده ?سالگی و در پسران از ?پانزده ?سالگی آغاز می‌شود.  بلوغ جنسی همرا با تغییر و تحولات غدد هورمونی، داخلی و ظاهری چهره افراد است.

البته در زمینه بلوغ جنسی، نژاد و موقعیت جغرافیایی موثر است و  بسیاری از خانواده‌ها این تغییر و تحولات که پیش از سن نه ?سالگی در دختر و پسر خود مشاهده می‌کنند را دلیل بر سالم بودن سیستم بدنی و بلوغ فرزندان خود می‌دانند.

موارد بلوغ زودرس در سطح‌ کشور ایران ، افغانستان و تاجیکستان بسیار مشاهده ‌می‌شود ،  این در حالی است که این تغییر و تحولات زودرس، هشداری برای وجود تومور مغزی، تومور جنسی، تومور غدد داخلی و نبود فعالیت هماهنگ در غدد تیروئید است.

در اغلب موارد کودک مبتلا علاوه بر بیماری جسمی به بیماری روحی نیز مبتلا می‌شود، بنابراین خانواده‌ها باید با مشاهده کوچک‌ترین علامت در بروز بلوغ زودرس، ‌حتما فرزند خود را نزد پزشک متخصص ببرند تا معاینه و درمان به موقع صورت بگیرد.

بسیاری از خانواده‌ها در مورد بلوغ دخترانشان تعصبات فرهنگی و مذهبی شدیدی را اعمال می‌کنند ،  بسیاری از خانواده‌ها مراجعه به پزشک را برای ساده‌ترین بیماری‌های دخترانشان عیب و ننگ می‌دانند بنابراین در این مقوله، حتما بی‌توجه می‌شوند.

بنابراین باید در مدارس خصوصا از سوی مدیران، شرایطی فراهم شود که دانش‌آموز در هر مقطع تحصیلی با این مسائل آشنا شوند، تا در زمان بروز آن بتوانند به ‌راحتی آن را با مسئولان مدرسه در میان گذارند و در صورت نیاز درمان آن آغاز شود.

 * چرا بلوغ زودرس مهم است ؟

 بلوغ زودرس از دو جنبه اهمیت زیادی دارد ، جنبه اول علت ایجاد کننده آن است که پزشک متخصص با انجام آزمایشات لازم و پیگیریهای منظم و دقیق نوجوانان مبتلا ، در طی مدت طولانی بدنبال علت ایجاد آن می گردد و جنبه دوم اثر بلوغ زودرس روی رشد قدی و روانی نوجوان است .

 * علل ایجاد کننده علائم بلوغ زودرس کدامند ؟

 در اکثر دخترها ،‌علت خاصی برای بلوغ زودرس دیده نمی شود و بیشتر جنبه خانوادگی دارد و در سایر افراد خانواده ( مادر یا خواهران وی ) نیز چنین حالتی دیده می شود . ولی در مواردی بیماریهای مهم دستگاه عصبی مرکزی مثل تومورهای مختلف ، عفونت و التهاب مغز یا ضربه به جمجمه می تواند این حالت را ایجاد کند . گاهی کیست های تخمدانی با تولید هورمون های جنسی زنانه باعث بلوغ زودرس می شوند . در پسرها حالت سرشتی کمتر دیده می شود و بیماریهای زمینه ای مثل تومورهای سیستم عصبی مرکزی بیشتر شایع است . لذا در این کودکان ( پسر یا دختر ) بررسی مغز با MRI حتماً انجام می شود . سونوگرافی از تخمدانها و شکم و بررسی آزمایشگاهی هورمون های مختلف و نیز تعیین سن استخوانی انجام می شود . در صورت طبیعی بودن معاینات و آزمایش ها ، حتماً باید هر 6 ماه یک بار توسط پزشک بررسی انجام شود .

 عوارض بلوغ زودرس :

 کودکان در مقابل استرسهای زمان جوانی قرار می گیرند و نمی دانند چه کار باید بکنند . این کودکان از نظر جسمی تظاهرات بلوغ را دارند ولی تجربه کافی را ندارند . دختران با ظاهر شدن علائم پریود ممکن است دچار مشکلات روحی گردند . در هر دو جنس بدلیل افزایش تمایل به شهوت ، رفتارهای ناهنجار مثل خودارضایی شیوع دارد .

 علائم و تظاهرات : در دختران علائم ابتدا با بزرگ شدن پستان به شکل یکطرفه یا دوطرفه ظاهر می شود و بعد از آن موهای زهار و زیربغل دیده می شوند و پریود شدن در مرحله انتهایی است ، دور نوک سینه تیره و ضخیم می گردد و نوک سینه به جلو می آید . جوش نیز در صورت این کودکان افزایش می یابد .

 در پسران اولین علامت بزرگ شدن بیضه و سپس بلوغ دیگر اجزاء اندام تناسلی است .

قد ابتدا در این کودکان بزرگتر از همسن های خود می باشد . صدا در این کودکان ضخیم شده و موهای صورت بصورت زوردسی  در صورت ظاهر می گردند .

بررسیهای آزمایشگاهی و عکسبرداری : اندازه گیری میزان هورمونهای بلوغ می تواند کمک کننده باشد . تصویربرداری سر بصورت رادیوگرافی یا ام . آر . آی از نواحی مختلف مغز در تشخیص کمک کننده است .

 * آیا درمان بلوغ زودرس لازم است ؟

 هنگامیکه بلوغ در سنین پائین شروع شود رشد قدی کودکان بیشتر می شود و به نسبت کودکان هم سن خود قدبلندتری خواهند داشت ولی پس از 3-2 سال که بلوغ کامل شد ، رشد قدی متوقف شده و در نهایت بزرگسالان کوتاه قدی خواهند شد . از نظر شکل فیزیکی نیز ممکن است مشکلاتی دیده شود . بعلاوه از نظر روانی نیز این کودکان دچار مشکلات زیادی خواهند شد .

 رشد سینه ها یا ایجاد قاعدگی در دختران کم سن و یا رویش موهای صورت و کلفتی صدا در پسران کم سن و مقایسه با سایر همسالان خود ، باعث بروز اضطراب شدید در این کودکان و والدین آنها می شود . بخصوص در دختران مبتلا ، احتمال سوء استفاده های جنسی نیز وجود دارد .

 در صورت استفاده از هورمون های محرک گونادوتروپین با سرکوب تولید هورمون از تخمدانها یا بیضه ها باعث توقف یا پسرفت صفات ثانویه جنسی می گردد . بعلاوه رشد قدی نیز ادامه می یابد . باید دقت شود که درمان باید زود شروع شود . در صورت موفقیت ، درمان را تا رسیدن کودک به سن طبیعی بلوغ ادامه می دهیم و سپس قطع می کنیم تا بلوغ بطور طبیعی در سن طبیعی پیش رود . در واقع آگاهی والدین به نشانه های بلوغ زودرس با مراجعه زود و به موقع ، موفقیت درمان را بدنبال دارد . نکته مهم این است که هوش این کودکان طبیعی و حتی در مواردی بالاتر از کودکان هم سن خود است ولی بدلیل تغییرات ظاهری و نیز تأثیر هورمون ها ممکن است دچار اختلالات رفتاری ، حالتهای تهاجمی و حتی افسردگی شوند . در واقع بلوغ زودرس برای کودک و خانواده او ، مشکل مهمی است و بخصوص در دختران مبتلا احتمال سوء استفاده جنسی و در پسران ، گرایش به پسران بزرگتر و تأثیر پذیری از رفتارهای نامناسب آن وجود دارد . لذا آموزش دقیق به والدین الزامی است .

 والدین باید با ایجاد یک ارتباط صادقانه و دوستانه با دختر یا پسر مبتلای خود ، برای او توضیح دهند که پیدایش این تغییرات در چه سنی طبیعی است و حالا که در وی به صورت زودرس ایجاد شده ،‌ چه مراقبت ها و درمانهائی ضروری است . ارتباط والدین با معلمان آنها ، در برقراری ارتباط دوستانه این کودکان با هم سن و سالهای خود بسیار حیاتی است . در واقع در محیط مدرسه است که عدم توجه به شرایط جسمی و روحی این کودکان می تواند باعث بروز مشکلات روانی جدی گردد . و لذا معلمان آگاه و دلسوز در برقراری ارتباط طبیعی بین این کودکان و همشاگردیهایشان نقش کلیدی دارند.

 روشهای جراحی برای درمان توده هایی که در مغز بصورت نابجا هورمون ترشح می کنند استفاده می گردد .

 پیش آگهی : در صورت درمان مناسب و به موقع علائم و رشد قدی بصورت طبیعی خواهد بود ، درمان قبل از سن استخوانی 12 سال برای دختران و 13 سال برای پسران باید شروع گردد .
 ‌بلوغ زودرس چیست؟
ظاهر شدن علائم بلوغ‌ ‌ازنظر فیزیکی و هورمونی در دختران قبل از 8 سالگی و در پسران قبل از 9 سالگی،‌ ‌بلوغ زودرس نامیده می‌شود.

ابتدا این کودکان بلندتر از همسن‌های خود هستند ‌ولی به‌دلیل بلوغ زودرس استخوان‌ها‌،‌ ‌در نهایت قد کوتاه‌تری در‌ ‌بلوغ خواهند داشت.
چرا‌ ‌بلوغ زودرس مهم است؟‌
‌بلوغ زودرس از دو جنبه اهمیت زیادی دارد؛ جنبه اول، علت ایجادکننده است که پزشک متخصص با انجام آزمایش‌های لازم و پیگیری‌های منظم و دقیق کودک، طی مدت طولانی به‌دنبال علت ایجاد آن می گردد و جنبه دوم، اثر بلوغ زودرس رشد قدی و روانی کودک است‌. ‌

کودکان مقابل استرس‌های زمان‌ ‌جوانی قرار می‌گیرند و نمی‌دانند چه کار باید بکنند . آنها از نظر جسمی‌ ‌تظاهرات بلوغ را دارند ولی تجربه کافی ندارند. دختران با ظاهر شدن علائم پریود،‌ ‌ممکن است دچار وحشت و مشکلات روحی شوند.
عوامل ایجاد بلوغ زودرس کدامند؟‌
‌بلوغ زودرس در دختران، 5 برابر شایع‌تر از پسرهاست. در بعضی دخترها،‌ علت خاصی برای بلوغ زودرس دیده نمی‌شود و بیشتر جنبه خانوادگی دارد و در‌ ‌سایر افراد خانواده (مادر یا خواهران وی) نیز چنین حالتی دیده می‌شود، ولی در مواردی بیماری‌های مهم دستگاه عصبی مرکزی مثل تومورهای مختلف، عفونت و التهاب مغز‌ ‌یا ضربه به جمجمه می‌تواند این حالت را ایجاد کند.

 گاهی کیست‌های تخمدانی با تولید‌ ‌هورمون‌های جنسی زنانه باعث بلوغ زودرس می‌شوند. در پسرها بیماری‌های زمینه‌ای مثل تومورهای سیستم عصبی مرکزی بیشتر شایع است. لذا در‌ ‌این کودکان (پسر یا دختر) بررسی مغز با ام.آر.آی حتماً انجام‌ ‌می‌شود.

 سونوگرافی از تخمدان‌ها و شکم و بررسی آزمایشگاهی هورمون‌های مختلف و تعیین سن استخوانی نیز اغلب انجام می‌شود. در صورت طبیعی بودن معاینات و آزمایش‌ها، حتماً باید هر 6 ماه یک بار از سوی پزشک بررسی انجام شود.

 علائم و‌ ‌تظاهرات‌
‌در دختران، علائم ابتدا با بزرگ شدن پستان به شکل یک‌طرفه یا دوطرفه ظاهر می‌شود و بعد از آن موهای زهار و زیربغل دیده می‌شوند و پریود شدن در مرحله انتهایی است. دور نوک پستان تیره و ضخیم می‌شود و‌ ‌نوک آن به جلو می‌آید. جوش نیز در صورت این کودکان دیده می‌شود.‌ در‌ ‌پسران اولین علامت، بزرگ شدن بیضه و سپس بلوغ دیگر اجزای اندام تناسلی است.  صدای این کودکان ضخیم و موهای صورت، زودتر از زمان معمول آن ظاهر می‌شود.
آیا‌ ‌درمان بلوغ زودرس لازم است؟‌
‌هنگامی‌که بلوغ در سنین پایین رخ دهد، رشد قدی کودکان بیشتر می‌شود و این کودکان به‌ ‌نسبت کودکان هم سن خود قدبلندتری خواهند داشت ولی پس از دو سه سال که بلوغ کامل شد، رشد قدی متوقف شده و در نهایت بزرگسالان کوتاه قدی خواهند شد.

 از نظر شکل فیزیکی‌ ‌نیز ممکن است مشکلاتی دیده شود. به‌علاوه از نظر روانی، این کودکان دچار مشکلات زیادی خواهند شد.

 ‌رشد‌ ‌پستان یا ایجاد قاعدگی در دختران کم‌سن یا رویش موهای صورت و کلفتی صدا در پسران کم‌سن و مقایسه خود با سایر همسالان، باعث بروز اضطراب شدید در این کودکان و‌ ‌والدین آنها می شود. به‌خصوص در دختران مبتلا، احتمال سوء استفاده جنسی وجود دارد.

 بنابراین درمان باید بسیار زود شروع شود (قبل از سن استخوانی 12 سال برای دختران و 13 سال برای پسران.) در صورت موفقیت، پزشک درمان را تا‌ ‌رسیدن کودک به سن طبیعی بلوغ ادامه می‌دهد و سپس قطع می‌کند تا بلوغ به‌طور طبیعی‌ ‌در سن طبیعی پیش‌ رود.

 آگاهی والدین به نشانه‌های بلوغ زودرس با مراجعه زود و به موقع موفقیت درمان را به‌دنبال دارد. نکته مهم این است که هوش این کودکان‌ ‌طبیعی و حتی در مواردی بالاتر از کودکان هم‌سن است ولی به‌دلیل تغییرات ظاهری و‌ ‌نیز تاثیر هورمون‌ها ممکن است دچار اختلالات رفتاری، حالت‌های تهاجمی و حتی افسردگی‌ ‌شوند.

 بلوغ زودرس برای کودک و خانواده او، مشکل مهمی است لذا دقت و مراجعه فوری والدین به پزشک الزامی است.

* بلوغ زودرس جنسی درپسران

عواملی باعث بلوغ می شوند که کاملاً و به درستی برای ما شناخته نشده اند. یک محور مهم در بدن وجود دارد که ممکن است دربرگیرنده عوامل مربوط به بلوغ جنسی باشد که به نام محور هیپوتالاموس ـ هیپوفیز و غدد جنسی یا غدد فوق کلیوی، مورد توجه بسیار است. هیپوفیز هورمونهای گنادوتروپین را ترشح می کند و هیپوتالاموس هورمونهای محرک هیپوفیز را می سازد و آزاد می کند و این مسیر هورمونی به غدد هدف یعنی غدد جنسی یا فوق کلیوی ختم می شود. قبل از شروع بلوغ ترشحات هورمونی گنادوتروپین از هیپوفیز کم است ولی احتمالاً تحت تأثیر غدد جنسی مردانه کنترل می شود. برای اینکه در نمونه های تجربی و آزمایشگاهی دیده شده که اگر فرد مذکری قبل از بلوغ اخته شود در واقع کنترل غدد جنسی بر هورمون گنادوتروپین کاهش یافته و سطح «گنادوتروپین ها» افزایش می یابد. با شروع دوره بلوغ سطح هورمونهای جنسی بخصوص در خواب اوج می گیرد و بعد از اینکه دوره بلوغ شروع شد سطح هورمونهای جنسی و FSH/LH در طول روز و بیداری نیز افزایش می یابد. آندروژنها نیز توسط غدد یاد شده ساخته می شود.

تستوسترون یا هورمون جنسی مردانه در زندگی جنینی از حدود هفته هفتم حاملگی در غدد جنین مذکر شروع به ساخته شدن می کند و ترشح آن افزایش می یابد. ترشح و افزایش تستوسترون باعث تغییرات و شکل گیری اعضای تناسلی خارجی یک فرد مذکر می شود. بلوغ در یک نوجوان مذکر با رویش مو در صورت، عقب رفتن خط رویش مو در پیشانی، وضعیت ظاهری بدن و لگن و اندامها، رویش مو در زیر بغل و ناحیه زهار به طرف بالا و به شکل لوزی شروع می شود. تغییر صدا نیز تقریبا در همین زمان اتفاق می افتد. تمامی این فرآیندها از حدود 11، 12 سالگی شروع می شوند و غالبا در یک دوره 5 ساله تکمیل می شوند. البته سن شروع بلوغ و مراحل تکمیل آن در افراد مختلف متغیر است.
بلوغ زودرس جنسی

بلوغ جنسی در سنین قبل از 9 سالگی در پسرها به عنوان یک رویداد غیر طبیعی تلقی می شود. بلوغ زودرس واقعی یا بلوغ هم جنسی Isosexualکامل، زمانی به وجود می آید که مردسازی ناقص و فرآیند اسپرماتوژنز (ساختن اسپرم) روی داده باشد. در حالی که بلوغ زودرس کاذب یا بلوغ زودرس هم جنسی ناقص در مواردی به وجود می آید که مردسازی بدون ساخت اسپرم اتفاق افتاده باشد. یعنی اینکه تشکیل آندروژن ناشی از فعال شدن زودرس سیستم هیپوفیز ـ هیپوتالاموس نیست. هرچند افتراق این دو مشکل است، اما این تفاوت وجود دارد.

مجموعه علل یا سندرومهایی که منجر به مردسازی زودرس می شوند شامل تومورهای سلول لیدیگ «سلول مولّد آندروژن»، تومورهای مترشحه گنادوتروپین کوریونیک انسانی یا (HCG)، تومورهای غده فوق کلیوی، هیپرپلازی و پرکاری مادرزادی غده فوق کلیوی، تجویز آندروژن یا هیپرپلازی و پرکاری سلولهای لیدیگ می باشند. در همه این موارد دیده شده که سطح تستوسترون یا «هورمون جنسی مردانه» پلاسما به صورت نامتناسب با سن افزایش قابل توجهی پیدا می کند. و علایم بلوغ زودرس جنسی و صفات ثانویه جنسی بروز پیدا می کند. تومورهای سلول لیدیگ در کودکان به ندرت دیده می شود اما باید توجه داشت در مواردی که اندازه بیضه های کودک متقارن نیست احتمال تومور سلول لیدیگ وجود دارد. و باید معاینات و آزمایشات لازم صورت گیرد. بقیه تومورهای فوق الذکر از جمله تومور مردساز غده فوق کلیوی نیز مقادیر زیادی در نهایت تستوسترون می سازند که باعث دگرگونی شرایط عادی کودک می شوند و بلوغ زودرس جنسی اتفاق می افتد.

یکی از علل بلوغ زودرس جنسی در پسران، هیپرپلازی مادرزادی یا افزایش فعالیت غده فوق کلیوی است که منجر به افزایش سطح ماده ای به نام 17 هیدروکسی پروژسترون و در نتیجه افزایش سطح آندروژن می شود. در این اختلال افزایش ترشح گنادوتروپین ممکن است در اوایل ثانویه بوده به طوری که بلوغ زودرس واقعی پس از آن روی دهد.

در یک مورد خاص بلوغ زودرس جنسی مستقل از گنادوتروپین در پسرها ممکن است روی دهد که ناشی از هیپرپلازی اتونوم (خودکار) سلول لیدیگ باشد؛ یعنی بدون اینکه تومور سلول لیدیگ به وجود آمده باشد. این اختلال به صورت اتوزومال محدود به مردان، از پدر به پسرانش منتقل می شود و یا از مادرانی که حامل سالم این بیماری هستند به پسران منتقل می شود. در این مورد خاص مردنمایی و علایم بلوغ زودرس جنسی حتی در سن 2 سالگی شروع می شود. سطح هورمون تستوسترون افزایش می یابد و حتی به میزان بالغین می رسد.

همان طور که گفتیم یکی دیگر از علل بلوغ زودرس جنسی در پسران فعال شدن زودرس سیستم هیپوتالاموس ـ هیپوفیز است که یا بدون علت «ایدیوپاتیک» است و یا در اثر تومورهای سیستم اعصاب مرکزی «CNS» یا در اثر عفونتها و سایر ضایعات ایجاد می شود. امروزه با پیدایش روشهای تشخیصی پیشرفته مثل C.t.scan و MRI تأخیرهای گذشته در تشخیص بیماری از بین رفته و یا کمتر روی می دهد.

اگر بلوغ زودرس جنسی در پسران ناشی از تومورهای مولد استروئید یا گنادوتروپین باشد و یا هیپرپلازی مادرزادی غده آدرنال (فوق کلیوی) یا اختلال در سیستم عصبی مرکزی «CNS» درمان به رفع این علل بستگی دارد.

* بلوغ زودرس چندجنسی: اگر در پسران نابالغ علایم جنسی زنانه بروز پیدا کند ممکن است ناشی از افزایش متوسط یا شدید هورمون زنانه سازی به نام «استروژن» باشد.

به طور کلی و با توجه به پیشرفتهای چشمگیر در پاراکلینیک و ابزارهای تشخیص بیماریها هیچ گونه تأخیری در شناخت این بیماری موجه نیست. هنوز هم با وجود پیشرفت تکنولوژی، معاینه دقیق بیمار و علم و تجربه پزشک اهمیت و جایگاه خاص خویش را دارد. آنچه در این اختلال مهم است معاینه دقیق بدو تولد و پیگیری های بعدی و تشخیص و درمان مناسب و سریع است که هم بیمار را از ناهنجاریها و ناراحتی های جسمی و فیزیکی مراقبت می کند و هم زمینه های بروز اختلالات عصبی را از بین می برد و از بروز بسیاری از مشکلات اعصاب و روان و اختلالات رفتاری و اضطرابی پیشگیری به عمل می آید.

*  بلوغ زودرس جنسى در دختران

 بلوغ زودرس به ایجاد خصوصیات ثانویه جنسی قبل از 8 سالگی در جنس مونث و قبل از 9 سالگی در جنس مذکر اطلاق می شود.
در اکثر اوقات بلوغ زودرس جنسى یک خصیصه فامیلى است که به طور طبیعى اتفاق مى افتد اما بعضى مواقع نیز در اثر یک بیمارى شدید عضوى, مثل ضایعات و تومورهاى هیپوتالاموس, مننژیت و انسفالیت ایجاد مى شود. اما در درجه اول باید بلوغ جنسى واقعى را از بلوغ جنسى کاذب تشخیص داد.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز   ،  نکته مهم این است که در جریان بلوغ واقعى دوره قاعدگى به طور طبیعى انجام مى شود. وجود پولیپ روده و هیپرپیگمانتاسیون مخاطى و لکه هاى شیر قهوه اى روى پوست ـ کم کارى تیروئید یا هیپوتروئیدیسیم ممکن است عواملى براى تشخیص بلوغ زودرس جنسى باشند و یا در تشخیص به ما کمک نمایند.

 به هر حال تشخیص بموقع و درمان سریع بیمارى براى بیمار منافع زیادى دارد. زیرا بسیارى از کودکان مبتلا به بلوغ زودرس عاقبت به علت بسته شدن سریع اپى فیز استخوانها دچار کوتاهى قد و قامت و حتى کوتولگى مى شوند.

 وقتى جوانه و برجستگى سینه در دختران, قبل از 8 سالگى ظاهر شود یا شروع عادت ماهانه قبل از 9 سالگى باشد در واقع بلوغ جنسى زودرس اتفاق افتاده است. هنگامى که صفات ثانوى جنسى با ژنوتیپ (جنسیت ژنتیکى و غددى) فرد متناسب باشد یعنى به صورت ژنتیک زن ساز باشد و ظاهر فرد نیز دختر باشد این را اصطلاحا بلوغ جنسى زودرس همان جنس((sosexual)) مى گویند. و همین حالت در پسران نیز ممکن است اتفاق بیفتد. اما اگر صفات ثانویه جنسى (ظاهر فرد) با جنسیت ژنتیکى هماهنگ نباشد یعنى به صورت مردسازى در دختران و یا زن سازى در پسران باشد مى گویند آن فرد دچار بلوغ زودرس غیر همان جنسى یا((Heterosexual)) شده است.

بلوغ زودرس جنسى دختران به صورت((Isosexual)) یا همان جنسى به دو صورت عمده بروز پیدا مى کند:

 در یک گروه بلوغ زودرس جنسى واقعى است یعنى با شروع بلوغ طبق روال عادى اما زودتر از موعد مشخص مى شود. در این گروه هورمونهاى گنادوتروپین دچار افزایش ترشح مى شوند و سیکلهاى قاعدگى نیز افزایش پیدا مى کنند. معتقدند که بیش از 90 درصد بلوغ جنسى زودرس جنبه سرشتى دارد و علت مشخصى برایش نمى توان پیدا کرد.

 یعنى محور سیستم عصبى مرکزى (   CNS  )  , هیپوتالاموس و هیپوفیز, زودتر از موعد طبیعى فعال مى شود و تکامل زودرس پیدا مى کند اما علت ناشناخته است. نکته جالب توجه این است که در بیش از 50% از این بیماران نوار مغز یا  (( الکتروانسفالوگرافى EEG   )) آنها غیر طبیعى است. در واقع بروز صفات ثانویه جنسى و شروع زودرس و زیاد قاعدگى و تخمک گذارى ممکن است منجر به بروز و تشدید اختلالات اعصاب و روان شود. با توجه به این موضوع مهم شروع درمان به محض تشخیص قطعى, الزامى است.

 درمان دارویى عمدتا به وقفه ترشح هورمونهاى ((گنادوتروپین)) معطوف مى شود. از آنجایى که بلوغ زودرس غالبا با بسته شدن زودرس صفحه رشد استخوانها نیز همراه است و باعث کوتاهى قد مى شود, متإسفانه همیشه با اقدام درمانى نمى توان جلوى این عارضه را گرفت ولى به هر حال شروع سریع تر درمان در این مورد هم موثر است.

 در حدود 10% از موارد بلوغ جنسى زودرس در اثر بیماریهاى جسمى مغز مثل تومورهاى مغزى, انسفالیت, مننژیت, صدمات و ضربه به جمجمه هیدروسفالى و سایر بیماریها به وجود مىآید. این گروه از بیماران دچار بلوغ زودرس جنسى داراى علت شناخته شده هستند. در هر صورت باید این دو گروه را از نظر علت شناسى از هم تشخیص داد چرا که گاهى بعضى از این بیماران که جزو گروه با علت ناشناخته قرار مى گیرند مبتلا به تومور مغزى هستند. بنابراین ضمن انجام آزمایشات هورمونى بایستى سیتى اسکن و یاMRI از مغز به عمل آید اما با همه اینها آنچه که در رابطه با ضایعات تومورال به تشخیص بیشتر کمک مى کند, وجود علایم و نشانه هاى عصبى همراه بلوغ زودرس جنسى است. در صورتى که وجود تومور مغز قطعى شود عمل جراحى و رادیوتراپى ضرورى است و میزان و درصد موفقیت درمان به پیشرفت ضایعه دارد.

 در گروه دیگرى از دختران مبتلا به بلوغ زودرس جن س ى علت را باید در غده فوق کلیوى بیمار جستجو کرد. البته این ضایعه به ندرت اتفاق مى افتد اما در صورت وقوع به صورت هیپرپلازى یا افزایش فعالیت مادرزادى غده فوق کلیوى است معتقدند که این دسته از بیماران با کمبود آنزیمى به نام ((21 هیدروکسیلاز)) مواجه هستند.
نوع دیگر بلوغ زودرس ج ن س ى, کاذب است

 وقتى فردى به ظاهر دختر علایم زن نمایى به علت افزایش تولید هورمون استروژن داشته باشد اما دوره ماهانه نداشته و یا تخمک گذارى نمى کند این فرد دچار بلوغ زودرس جنسى کاذب مى شود. علل مختلفى براى ایجاد این نوع بلوغ وجود دارد. شایع ترین علت آن کیستها یا تومورهاى تخمدانى مترشحه استروژن مى باشد. این نوع تومورها با پولیپهاى روده اى همراه است. در اینجا هم سونوگرافى تخمدانها و سیتى اسکن مى تواند در تشخیص و شناسایى آسیب و علت بیمارى کمک زیادى کند.
بلوغ زودرس جنسىHetrosexual یا غیر همان جنسى

 حالتى است که در دختران نابالغ اتفاق مى افتد که دچار علل مردسازى مى شوند. پرفعالیتى و هیپرپلازى مادرزادى غده فوق کلیوى و همچنین بعضى از تومورهاى تخمدانى یا غده فوق کلیوى باعث ترشح هورمونهاى جنسى مردانه یعنى آندروژنها مى شوند که در اندامهاى تناسلى بیمار ابهام ایجاد مى شود بخصوص پرکارى غده فوق کلیوى که با اشکال متنوعى از ابهام در دستگاه تناسلى خارجى همراه است.

 در مواجهه با بیماران دچار بلوغ زودرس به چه علایمى باید توجه کنیم؟
همان طور که قبلا گفتیم این مشکل مى تواند به صورت اشکال متنوع و علایم مختلفى همراه باشد. تشخیص بموقع و اقدام سریع درمانى اغلب کمک زیادى به رفع مشکل بیمار مى کند. بروز علایم ثانویه جنسى به طور زودرس یکى از علایم مهم است. یکى از این علایم پرمویى و رویش زودرس موهاى زیر بغل و ناحیه زهار است. حتى گاهى رویش مو در صورت هشداردهنده است. اگر چنانچه اعضاى تناسلى خارجى دخترى مبهم باشد و در تشخیص مذکر و مونث بودن او تردید وجود دارد در اسرع وقت باید به پزشک مراجعه شود.
شواهدى از علایم کم کارى تیروئید و سابقه مصرف داروهاى حاوى استروژن عواملى هستند که منجر به بلوغ زودرس کاذب مى شوند و باید مورد توجه قرار بگیرند. رشد نامتناسب و یا متوقف شده طولى استخوانها نیز مهم است. سردردهایى که با تغییرات جنسى زودرس همراهند از اهمیت خاصى برخوردارند.
وجود ناراحتى گوارشى همراه مثل پولیپهاى روده قابل توجه اند. وجود برخى تغییرات مخاطى و تغییر رنگ مخاط و پوست و لکه هاى شیر قهوه اى پوستى ممکن است در تشخیص بیمارى موثر باشد.
گاهى نیز با وجود ترشح شیر از سینه به طور زودرس یا  ”  گالاکتوره ” باید به فکر بلوغ زودرس جنسى باشیم.
نکته مهم دیگرى که باید به آن توجه کنیم وجود علایم عصبى و روانى است. اضطراب و افسردگى ممکن است در اثر بروز عدم تعادل هورمونى و یا ناشى از اختلال در هویت جنسى ایجاد شوند; بنابراین تشخیص بموقع و درمان سریع و مناسب در پیشگیرى از بیمارى اعصاب و روان و حفظ بهداشت روانى به طور نسبى موثر است.

منبع : سایت پزشکان بدون مرز